ARAÇ DEĞER KAYBI DAVALARI
Aracın kaza öncesi reel piyasa değeri ile kaza sonrası reel piyasa değeri arasındaki farka araç değer kaybı denir.
Yargıtay, araç değer kaybını şu şekilde tanımlamaktadır; değer kaybı zararı, aracın olay tarihindeki hasar değeriyle hasarı giderildikten sonra (tamir edilmiş hali ile) edeceği değer arasındaki farktan ibarettir (Y17HD-K.2016/5661).
Her yaş ve kilometredeki araç için değer kaybı tazminatı talep edilebilir. Formül hesaplamasının Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi sonrası araç değer kaybı tazminatı tamamen piyasa rayiç değerlerine göre hesaplanmaya başlamıştır.
Değer kaybı talep etmenin iki temel şartı araç değer kaybı başvurusu yapan kişinin %100 kusurlu olmaması ve aracın perte ayrılmamış olmasıdır.
2025 yılı için 300.000 TL’ye kadar olan araç değer kaybı tazminatı ve hasar tazminatı ödemeleri kusurlu aracın Zorunlu Trafik Sigortası tarafından karşılanmaktadır. Poliçe limitlerini aşan zararlar için kusurlu araç sürücüsüne, malikine ve varsa kusurlu aracın İhtiyari Mali Mesuliyet Sigortası poliçesine husumet yönetilmesi gerekir.
Dava veya Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru yapılmadan önce sigorta şirketine başvurulması gereklidir. Karayolları Trafik Kanunu madde 97’ye göre “Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir.” Karayolları Trafik Kanunu’nun ilgili maddesi gereğince başvurular sigorta şirketine karşı yazılı şekilde iletilmelidir. Sigorta şirketine başvuru esnasında sunulması zorunlu evraklar kaza tespit tutanağı, mağdur araca ait ruhsat, varsa hasarlı araca ve kaza yerine ait fotoğraf ve görüntüler, değer kaybı talep beyanı, varsa ekspertiz raporu ve mağdur araç sahibine ait hesap numarasıdır.
Yazılı başvurularda sıklıkla yapılan bir hata ise başvuru esnasında talep edilen tutarı açıkça belirtmemektedir. Talep edilen tutar yazılı başvuruda açıkça belirtilmedi ise yapılan ödeme sonrası yapılan ödemenin yetersiz olduğuna dair sigorta şirketine yeni bir başvuru yapılması gereklidir. Yazılı başvuru sonrası sigorta şirketi tarafından yapılan ödemenin yetersiz bulunması halinde tazminat davası açmak veya doğrudan poliçe limitleri dahilinde sigorta şirketine karşı Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurmak mümkündür. Şayet sigorta şirketine karşı dava yolu ile tercih edilecek ise zorunlu arabuluculuk başvurusu yapılmalıdır. Araç Değer Kaybı taleplerinde zamanaşımı TBK 72’ye göre zararın tazminat ve yükümlüsünün öğrenilmesinden itibaren iki yıl ve herhalde on yıldır.
Kocaeli İzmit Pehlevan Hukuk Bürosu
Avukat Çağdaş Çağatay PEHLEVAN