- 6284 Sayılı Kanuna Göre Uzaklaştırma Kararı
6284 sayılı kanunun amacı; şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınların, çocukların, aile bireylerinin ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru kişilerin korunmasına ilişkindir.Yine kanunda bu kişilere yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla alınacak tedbirler de düzenlenmiştir.Şiddet kavramının tanımı kanunda; kişinin, fiziksel, cinsel, psikolojik veya ekonomik açıdan zarar görmesiyle veya acı çekmesiyle sonuçlanan veya sonuçlanması muhtemel hareketleri, buna yönelik tehdit ve baskıyı ya da özgürlüğün keyfî engellenmesini de içeren, toplumsal, kamusal veya özel alanda meydana gelen fiziksel, cinsel, psikolojik, sözlü veya ekonomik her türlü tutum ve davranış olarak geçmektedir.
Uzaklaştırma kararı da anılı kanunun 5.maddesinde yer alan koruma ve önleme tedbirlerinden biridir.
- Uzaklaştırma Kararı Nasıl Talep Edilir?
Tedbir kararı ilgilinin talebi üzerine ya da müdürlük, ŞÖNİM veya kolluk görevlileri ya da Cumhuriyet savcısının başvurusu üzerine verilir. Tedbir kararları en çabuk ve en kolay ulaşılabilecek yer hâkiminden, mülkî amirden ya da kolluktan talep edilebilir.Karar ilk kez veriliyorsa en fazla 6 aylık süre için verilir.Fakat şiddetin devam etmesi ya da şiddet uygulanma tehlikesinin devam edeceğinin anlaşılması halinde, kararın aynen devamına karar verilebilir.
Uzaklaştırma kararının alınabilmesi için delil veya belge aranmaz.Ayrıca karar ile birlikte talep üzerine veya resen, korunan kişi ve diğer aile bireylerinin kimlik bilgileri veya kimliğini ortaya çıkarabilecek bilgileri ve adresleri ile korumanın etkinliği bakımından önem taşıyan diğer bilgileri, tüm resmi kayıtlarda gizli tutulur. Bu bilgileri hukuka aykırı olarak başkasına veren, ifşa eden veya açıklayan kişi hakkında 5237 sayılı TCK’nın ilgili hükümleri uygulanır.
- Uzaklaştırma Kararı ile Korunan Kişinin Hakları Nelerdir?
Hakim şiddet uygulayanın, korunan kişi ile birlikte oturdukları müşterek konuttan uzaklaştırılarak, konutun korunan kişiye tahsis edilmesine ilişkin karar verilebilir. Bu tedbirin uygulanması, şiddet uygulayanın uzaklaştırıldığı konutun kira, elektrik, su, telefon, doğalgaz ve benzeri giderlerini karşılamaya devam etmesine engel teşkil etmez. Hâkim şiddet uygulayanın, koruma karar süresince aile konutunun kira sözleşmesini feshetmemesine, kamu konutu tahsisinin kaldırılması yönünde talepte bulunmamasına ve bu tür yükümlülüklerinin devamı ile uygun göreceği diğer tedbirlere de karar verebilir.
Hâkim tarafından, şiddet uygulayanın korunan kişiye, konuta, okula, işyerine ve korunan kişinin bulunabileceği sair yerlere yaklaşmamasına ilişkin karar verilebilir. Daha önce verilmiş, çocukla kişisel ilişki kurma kararı varsa kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde yapılmasına veya durumun özelliğine göre sınırlandırılmasına ya da tümüyle kaldırılmasına ilişkin karar verilebilir. Gerekli görülmesi hâlinde, şiddet uygulayanın, şiddete uğramamış olsa bile korunan kişinin, yakınlarına, şiddetin tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmamasına ilişkin karar verilebilir.
- Uzaklaştırma Kararına İtiraz Nasıl Yapılır?
Hakim tarafından verilmiş olan tedbir kararına karşı, tefhim veya tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde, ilgililer aile mahkemesine itiraz edebilir.İtiraza ilişkin karar 1 hafta içerisinde duruşma yapılmaksızın neticelendirilir ve bu karar kesindir.Hakim gerek görürse ilgilileri dinleyebilir.
- Uzaklaştırma Kararının İhlali Halinde Uygulanacak Yaptırım Nelerdir?
Tedbir kararlarının ihlal edildiğinin aile mahkemesince tespit edilmesi halinde ise başka bir işleme gerek kalmaksızın re’sen zorlama hapsine ilişkin karar verilebilir.Zorlama hapsinin uygulanabilmesi için tedbir kararına aykırı davranması halinde hakkında zorlama hapsi uygulanacağına dair ihtarın da yer aldığı tedbir kararının tefhim veya tebliğ edilmiş olması gerekir.İhlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına göre hâkim tarafından üç günden on güne kadar zorlama hapsine tâbi tutulmasına karar verilir.
Tedbir kararının gereklerine aykırılığın her tekrarında, ihlal edilen tedbirin niteliğine ve aykırılığın ağırlığına göre zorlama hapsinin süresi on beş günden otuz güne kadardır. Ancak zorlama hapsinin toplam süresi altı ayı geçemez.
Ayrıca zorlama hapsi kararları tekerrüre esas olmaz, koşullu salıverilme hükümleri uygulanmaz ve adli sicil kayıtlarına işlenmez.
Kocaeli Gölcük Pehlevan Hukuk Bürosu
Avukat Dilara Nur PEHLEVAN